U vraagt zich wellicht af hoe dit groots, diep doorwrocht en uitzonderlijk inspirerend oeuvre van Lieven Dermaut aan het oog van de wereld voorbij is kunnen gaan?
Het antwoord is eenvoudig maar allesverklarend.

Lieven Dermaut die nu 45 is, heeft zijn hele leven uitsluitend en zonder oponthoud gewerkt en geleefd voor zijn kunst.  Zonder expliciet doel om te exposeren of zijn werk aan de man te brengen, heeft hij getekend, geschilderd en gesculpteerd met een ijzersterke drang om zichzelf uit te drukken en een discipline waar veel van te leren valt..  De afwezigheid van commerciële druk en zijn uitzonderlijke vermogen om te werken  zonder enige bevestiging van buitenaf, hebben hem een vrijheid geschonken die vandaag de dag nog zelden ervaren wordt.

Lieven Dermaut brengt een collectie taferelen, getekend met vogelveren en ingekleurd met aquarel.
De gelaagdheid van het werk en de universele symboliek laat u een niet-alledaagse en toch vertrouwde realiteit ontdekken.
De taferelen spelen zich af in de mensenwereld: liefde, vriendschap, vertrouwen en openheid maar ook verval, verraad, wantrouwen, list en onkuisheid.
De unieke houtsculpturen hebben een zelfde dimensie en geven een symbiose tussen natuur en cultuur.
Neem de tijd, u zal vertragen en glimlachend genieten.

Vernissage op zondag 3 april van 15u tot 18u.

De tentoonstelling in de galerie loopt tot 5 juni 2011

Lezing
Boekhouder, handelaar, advokaat, ruitenwasser, computerspecialist, kinderverzorgster, metaalarbeider, manager, verpleegster, garagist, leerkracht, administratief bediende, dokter, dokwerker….

Als we horen welk beroep iemand uitoefent, ontdekken we alvast een beetje wie hij of zij is, welke plaats hij of zij inneemt in de maatschappij, in welke inkomensklasse hij of zij zich bevindt… Op zijn minst krijgen we –of we dat nu willen of niet- voeling met de sociaal-economische groep waartoe iemand behoort.

Vernemen wat iemand ‘doet’ in de maatschappij stelt ons op een of andere manier op ons gemak… of net niet:  vliegensvlug zullen we opmaken of de persoon die we tegenover ons hebben één of meerdere trapjes hoger dan wel lager op de sociale ladder staat, met de vaak bijhorende gevoelens van bewondering en bevestiging, helaas soms met afgunst of minachting…
We lijken nu eenmaal geboren om te vergelijken, om onze eigen positie in de maatschappij te waarderen aan de hand van de positie van de anderen…

Maar vroeg of laat, als we het geluk hebben om lang genoeg te leven, wordt wat we ‘doen’ ondergeschikt aan wie we ‘zijn’.
Dit brengt ons bij ‘het beroep’ van kunstenaar..
Is ‘kunstenaar’ wel een beroep?  Is wat de kunstenaar ‘doet’ zijn beroep of ‘is’ de kunstenaar ‘kunstenaar’?
Kort gezegd: ‘doet’ hij of ‘is’ hij?

Een ongeschreven wet zegt dat de kunstenaar zich van beroep kunstenaar mag noemen als hij kan ‘leven’ van zijn kunst.

Met ‘leven’ wordt bedoeld dat hij zijn kunst aan de man kan brengen en dat dit voldoende opbrengt om geen andere job te hoeven uitoefenen.

Voor veel mensen die zich kunstenaar voelen is dit het uiteindelijke doel: leven van de kunst.  Let op:  hier heb ik het woordje ‘voelen’ laten vallen, nl. ‘veel mensen die zich kunstenaar voelen’, wat onze zoektocht naar het wezen van de kunstenaar nog complexer maakt : ‘doet’ hij, ‘is’ hij of ‘voelt’ hij zich?

Maar goed, voor veel mensen die zich kunstenaar voelen bevindt de weg naar dit uiteindelijke doel – van de kunst kunnen leven dus- zich in de grijze zone van de hobbyist, de zondagsschilder, de amateur… maar ook de kunstenaar die hier en daar exposeert, meedoet aan wedstrijden en zijn droom blijft koesteren om ooit genoeg te verkopen zodat hij van zijn kunst zijn beroep kan maken.
Op die manier kun het je ‘kunstenaar’ toevoegen aan het rijtje van de beroepen: boekhouder, handelaar, advokaat, ruitenwasser, computerspecialist, kinderverzorgster, metaalarbeider, manager, verpleegster, garagist, leerkracht, administratief bediende, dokter, dokwerker….kunstenaar.

Nu we de kunstenaar aan het rijtje van de beroepen hebben toegevoegd, kunnen we de kunstenaar die van zijn kunst lèèft ook weer naadloos catalogeren: van de grote wereldbekende goed in de slappe was zittende Tuyaerts’ en Delvoyes tot de min of meer comfortabele positie van mindere goden die zich een inkomen bijeen schilderen van expositie naar expositie…

Maar we vroegen ons af of kunstenaar eigenlijk wel een beroep is, dan wel een zijnstoestand of een voelstoestand?

Is het kunstenaarschap niet te vrijblijvend om het een beroep te noemen?  Of anders gezegd: iemand die zich na jarenlange studie dokter mag noemen, wordt verondersteld mensen te helpen met genezen, zoveel is klaar en duidelijk. Iemand die kunstenaar wordt genoemd of zichzelf kunstenaar noemt.. wordt die verondersteld van dag in dag uit kunst te produceren?  En wie beslist dan of wat hij produceert kunst is of niet?

U ziet het beste mensen: de kunstenaar laat zich niet zomaar ‘inkaderen’!

De kunstenaar stamt uit de tijd toen hemel en aarde nog niet gescheiden waren… hoe veel verder kunnen we teruggaan in de tijd?

Net als nu vulde de mens zijn dagen met het voorzien in zijn behoeften.  In die tijd waren zowel de behoeften als de vervulling ervan veel concreter dan nu .

Vandaag draaien we de kraan open en vinden het vanzelfsprekend dat er water uitkomt..
Vandaag kunnen we bv de hele dag voor een computerscherm zitten voor een bedrijf waarvan we amper weten wat of hoe het produceert, welke grondstoffen er aan te pas komen, waar de grondstoffen vandaan komen en wat er uiteindelijk met de afgewerkte producten gebeurt of welke impact het product heeft op onze leefwereld. Denk maar telecommunicatie, marketing, voedselproductie enz.
We zijn m.a.w. een radertje in een –normaal gezien- goed geoliede machine.

Maar ooit, ooit wisten we exact waar we mee bezig waren: water zoeken, water putten, water dragen, zaaien, oogsten, jagen, voedsel bereiden, onze hut bouwen, onze hut herstellen, wapens maken voor de jacht, leer looien…
Ook al werd er geruild en al werden er taken overgenomen door wie voor het ene of voor andere meer talent had, toch hielden we voeling met het hele levensproces, in feite met het hele overlevingsproces.
Zoals ik eerder zei waren hemel en aarde toen nog niet gescheiden, wat betekent dat er ook mensen waren die de hemel onderhielden, of anders gezegd mensen die zich inzetten om de onzichtbare of de wereld van de geest en van de geesten van dienst te zijn.
Er werden feesten en rituelen gehouden om de goden en geesten gunstig te stemmen; er werd geofferd, gedanst en gebeden om hun goedheid en mededogen af te smeken… Voor al deze feesten en rituelen gebruikte men afbeeldingen, maskers, totems, sculpturen en gewaden en installaties zo u het wil, die vorm gaven aan de schepselen die de geestelijke wereld bevolkten.

De kunstenaar was degene die deze schepselen kon waarnemen en kon vormgeven in de werkelijkheid.
De kunstenaar werd toen echter geen kunstenaar genoemd, hij was alnaargelang de cultuur eerder de medicijnman, een hogepriester, een druide, een sjamaan, een ziener…
Wie we nu ‘de kunstenaar’ noemen was oorspronkelijk de schepper van ontstaansgeschiedenissen, van fabels en mythes, van engelenrijken en van het godendom…de verhaler van de wording!  Alles wat hij waarnam in de voor de gewone mens onzichtbare wereld, beeldde hij rijkelijk uit in hout en goud, steen, zilver en halfedelsteen, in schilderijen in grotten, in patronen in weefsels….

De kunstenaar was zowel de schepper als de vormgever van de hemel of van de geestelijke wereld. Tegelijkertijd werd hij ononderbroken geïnspireerd door die geestelijke wereld zelf.  Alles wat ooit geschapen is geworden in de materie of in gedachten, zichtbaar of onzichtbaar, neemt zijn bestaansrecht in en zoekt nu eenmaal om zich te manifesteren.

Dàt is de macht van de kunstenaar, de kracht van de kunstenaar en de aard en het wezen van de kunstenaar.

Wat konden gewone stervelingen doen zonder iemand die vorm gaf aan de hemel, aan het grote onoverzichtelijke geheel?  De gewone sterveling die dag in dag uit bezig was met leven en overleven in de materiële wereld, had nood aan fysiek contact met de onzichtbare wereld in de vorm van beelden die zijn geest voedden, stimuleerden of juist susten…

Laat ons nu de sprong maken naar onze huidige tijd.

Wat kunnen wij, gewone stervelingen doen zonder mensen die vorm geven aan de onzichtbare wereld?

De onzichtbare wereld van toen werd bevolkt door goden en fabeldieren, engelen, monsters en gedrochten… De onzichtbare wereld van nu bestaat uit onze emoties, onze gedachten, onze gevoelens, onze wilskracht, onze verlangens, maar ook uit onze psychoses en neuroses..

Ik vraag het u nogmaals: wat kunnen wij, gewone stervelingen doen zonder mensen die vorm geven aan deze onzichtbare wereld?

Laat ons de kunstenaar koesteren en aan de borst drukken.

De kunstenaar heeft geen andere keuze dan kunstenaar zijn, ook al kan het gebeuren dat hij zijn roeping – want dat is het ware kunstenaarsschap- een leven lang probeert te ontlopen.

Onze materialistisch ingestelde levenswijze maakt dat we de kunstenaar meer dan ooit nodig hebben; hij heeft recht op erkenning en een volwaardige plaats in de maatschappij.

We zouden de taak van de kunstenaar in de maatschappij niet  mogen zien als iets ‘wat moet kunnen’ of iets ‘wat mag zijn’: kunstenaar zijn is een levensopgave die volwaardig is en die evenwaardig is aan gelijk welke andere zogenaamde  ‘produktieve’ of ‘zorgende’ taak.  De kunstenaar immers, zet zich in voor het voeden, het verzorgen en het uitdagen van de ziel en de geest van zijn medemens!

Christine Moreel